Janusz Sermanowicz, ps. Dyzma, został Laureatem nagrody Świadek Historii przyznanej przez Instytut Pamięci Narodowej. O nagrodę wnioskowali skarżyscy historycy.
Janusz Sermanowicz w czasie II wojny światowej walczył w szeregach Armii Krajowej. Do dziś jest aktywny w działaniach na rzecz zachowania pamięci o tamtych i późniejszych czasach.
Nagroda Świadek Historii wręczana jest właśnie takim osobom – zasłużonym dla upamiętniania naszej historii w regionie oraz wspierającym działania IPN-u w zakresie edukacji historycznej.
O nagrodę dla Janusza Sermanowicza wnioskował skarżyski oddział Polskiego Towarzystwa Historycznego. Wsparcia udzielił historyk IPN Marek Jedynak.
Podoba Ci się to, co robimy na ProSkarżysko? Więc może postawisz nam kawę? Dziękujemy! :)
– Pułkownik Janusz Sermanowicz jest postacią bardzo rozpoznawalną. Chętnie spotyka się z młodzieżą, z osobami zainteresowanymi historią, uczestniczy w uroczystościach państwowych i patriotycznych. Mówiło się, że ze swoim przyjacielem, już śp. Henrykiem Czechem, konspirowali, w jaki sposób przygotować uroczystość, jak zaprogramować wyjście ze sztandarem, jaki będzie przebieg uroczystości – mówi dr Piotr Kardyś z PTH Oddział Skarżysko-Kamienna.
Zapraszamy do obejrzenia relacji z uroczystości nadania nagrody. Tam również wypowiedzi nagrodzonego Janusza Sermanowicza oraz Piotra Kardysia.
Na potrzeby wniosku o nagrodę sporządzono biogram Janusza Sermanowicza, który prezentujemy poniżej dzięki uprzejmości Marka Jedynaka.
Ppłk Janusz Sermanowicz „Dyzma” od maja 1942 r. był żołnierzem Podobwodu AK Skarżysko-Kamienna. Pełnił funkcję kolportera prasy podziemnej i łącznika cichociemnego mjr. Stanisława Krzymowskiego „Kostki”.
Od 1944 r. służył w II batalionie 3 Pułku Piechoty Legionów AK por. Antoniego Hedy „Szarego”. W jego szeregach wziął udział m.in. w akcji na więzienie w Końskich, akcji w Wólce Plebańskiej. Następnie walczył podczas Akcji „Burza”. Ukończył w oddziale kurs podchorążych piechoty.
Po rozwiązaniu AK 19 styczniu 1945 roku pozostał w konspiracji. Wziął udział w akcji rozbicia Więzienia w Kielcach 4–5 sierpnia 1945 r. w grupie uderzającej na bramę główną, a następnie na blok męski więzienia. Po akcji nadal działał w Zrzeszeniu „Wolność i Niezawisłość”. Z działalności w podziemiu niepodległościowym ujawnił się dopiero 27 kwietnia 1947 roku. Służbę zakończył w stopniu plutonowego podchorążego.
Po przejściu do życia cywilnego związał się zawodowo z Lasami Państwowymi. Przez szereg lat pracował jako leśnicy w Leśnictwie Majków.
Od lat 70. XX wieku zaangażowany był w działalność nieformalnego Środowiska „Szaraków” – kombatantów, podkomendnych Antoniego Hedy-Szarego. Współorganizował i uczestniczył w licznych wydarzeniach o charakterze patriotyczno-religijnym na Kielecczyźnie, w miejscach walk 3. Pułku Piechoty Legionów AK.
Po 1989 roku, od początku istnienia Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej, jest jego członkiem, pełniąc nieprzerwanie funkcje w zarządzie koła w Skarżysku-Kamiennej. Jest także członkiem Koła Leśników Kombatantów przy Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Radomiu. Od kilku lat pełni także funkcję prezesa Oddziału Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość Stowarzyszenia Społeczno-Kombatanckiego w Skarżysku-Kamiennej.
Janusz Sermanowicz to organizator wielu uroczystości patriotycznych, lekcji historii i spotkań z młodzieżą w Skarżysku-Kamiennej, Starachowicach i Brwinowie. Uczestniczy w odnajdywaniu i upamiętnianiu do tej pory nieznanych miejsc pochówków żołnierzy oddziałów partyzanckich poległych w czasie wojny oraz konspiracji niepodległościowej. W latach 2012–16 był głównym organizatorem rajdów dla młodzieży szkolnej z Warszawy szlakiem płk. cc. Jana Piwnika „Ponurego” i gen. bryg. Antoniego Hedy-Szarego.
Prowadzi prelekcje na temat historii walk oddziałów partyzanckich AK. Podejmuje działania zmierzające do zaangażowania i włączenia młodzieży w działalność patriotyczną i administracyjną kół ŚZŻAK i WiN w Skarżysku-Kamiennej. Uczestniczy w organizowaniu uroczystości rocznicowych, zajmuje się mogiłami zamordowanych mieszkańców Skarżyska-Kamiennej, a szczególnie Cmentarzem Partyzanckim na Skarbowej Górze.
