Polska Deklaracja o Podziwie i Przyjaźni dla Stanów Zjednoczonych to obszerny dokument, w którym pod życzeniami dla narodu amerykańskiego podpisało się ponad 5 milionów obywateli, w większości dzieci i młodzieży. Wśród nich uczniowie szkół Skarżyska-Kamiennej.
Polska Deklaracja o Podziwie i Przyjaźni dla Stanów Zjednoczonych została sporządzona w 1926 roku z okazji 150. rocznicy niepodległości Stanów Zjednoczonych. Zawiera życzenia podpisane przez władze, wojskowych, duchownych, przedsiębiorców, naukowców i inne grupy społeczne, a przede wszystkim przez młodych Polaków. Podpisy zbierano w szkołach.
Takimi słowami zaczyna się deklaracja:
Na deklarację o Podziwie i Przyjaźni dla Stanów Zjednoczonych składa się 111 tomów obejmujących ponad 30 tysięcy stron z podpisami ok. 5,5 miliona obywateli Polski. To ok. 20% wszystkich mieszkańców kraju. Wśród tych milionów podpisów są też podpisy uczniów szkół ze Skarżyska-Kamiennej (wówczas Kamiennej) i okolic. Znajdziemy tam między innymi autografy i życzenia uczniów i kadry pedagogicznej Koedukacyjnego Gimnazjum Komitetu Obywatelskiego, czyli dzisiejszego II Liceum Ogólnokształcącego w Skarżysku.
Do życzeń dla narodu amerykańskiego dołączyły się też szkoły powszechne z Kamiennej, Bzina, Skarżyska Książęcego czy Pogorzałego. Oczywiście są tam też podpisy szkół z całej Polski.
– Nie zabrakło też życzeń, pod którymi podpisali się uczniowie okolicznych osad: Bliżyna, Mroczkowa, Skarżyska Kościelnego, Mirca, Parszowa i innych. Na uwagę zasługuję wpisy uczniów/studentów z Państwowej Preparandy Nauczycielskiej w Suchedniowie – mówi Krzysztof Zemeła, historyk.
Skarżyszczanie i mieszkańcy okolic mogą więc poszukać wśród podpisów tych złożonych przez ich przodków. Poniżej prezentujemy skany stron szkół z terenu dzisiejszego Skarżyska-Kamiennej.
Polska Deklaracja o Podziwie i Przyjaźni dla Stanów Zjednoczonych w całości dostępna jest tutaj:
https://www.loc.gov/collections/polish-declarations/
Polska Deklaracja o Podziwie i Przyjaźni dla Stanów Zjednoczonych została wręczona prezydentowi USA, którym był wówczas Calvin Coolidge. Obecnie przechowywana jest w Bibliotece Kongresu USA, a na stronie internetowej biblioteki dostępna jest w wersji cyfrowej w postaci skanów.
Deklaracja jest nie tylko ciekawostką. Stanowi cenne źródło informacji dla historyków i nie tylko.
– Deklaracja może być wykorzystana do badań nad dziejami oświaty, a przede wszystkim stanowi kapitalne źródło do poszukiwań genealogicznych – dodaje Krzysztof Zemeła, który w pracy naukowej zajmuje się też genealogią, a od niedawna prowadzi pogotowie genealogiczne w Muzeum Orła Białego w Skarżysku-Kamiennej.
Kliknij w skany, aby powiększyć