W ciągu kilkudziesięciu minionych lat pierwszy dzień roku był kilka razy bardzo ważnym dniem dla Skarżyska-Kamiennej i powiatu skarżyskiego. Tego dnia Skarżysko (wówczas jeszcze jako Kamienna) otrzymało prawa miejskie, dwukrotnie powołany został powiat skarżyski, a obie te jednostki administracyjne podlegały też zmianom.
Pierwszy dzień roku jest siłą rzeczy początkiem obowiązywania nowych ustaw, rozporządzeń, uchwał czy innych decyzji administracyjnych. Nie inaczej było, jeśli chodzi o nasze miasto i powiat.
Oto kilka ważnych dat na przestrzeni lat, jeśli chodzi o 1 stycznia:
- 1923 – Skarżysko (wówczas noszące jeszcze nazwę Kamienna) otrzymuje prawa miejskie
- 1954 – powstaje powiat skarżyski (ale nie ten, który mamy obecnie)
- 1999 – powstaje powiat skarżyski – ten, który istnieje do dziś
- 2000 – do Skarżyska zostają przyłączone: Pogorzałe i Skarżysko Książęce
- 2001 – przyłączenie Majkowa i Michałowa do gminy Skarżysko Kościelne i powiatu skarżyskiego
- 2004 – przyłączenie Kierza Niedźwiedziego do gminy Skarżysko Kościelne i powiatu skarżyskiego
Osada Kamienna staje się miastem
Władze Kamiennej, będącej na początku XX wieku osadą, czyniły poważne starania o to, aby uzyskać prawa miejskie. W 1918 roku przeprowadzono nawet wybory do rady miasta, aby w ten sposób wpłynąć na władze centralne. To się jednak nie udało i na uzyskanie praw miejskich trzeba było poczekać jeszcze kilka lat.
Udało się to z dniem 1 stycznia 1923 roku. Kamienna posiadała już wówczas więcej mieszkańców niż pobliskie miasta i wreszcie dołączyła do tego grona. Stała się 161. miastem II Rzeczpospolitej.
Więcej o tym pisaliśmy kilka dni temu, w rocznicę podpisania rozporządzenia o nadaniu praw miejskich Kamiennej, którego dokonał Władysław Sikorski:
28 grudnia 1922 – Władysław Sikorski podpisuje rozporządzenie o nadaniu praw miejskich Kamiennej
Starania o powiat ze stolicą w Skarżysku
Po uzyskaniu przez Polskę niepodległości, w 20-leciu międzywojennym, władze miasta podejmowały też działania (dziś nazwalibyśmy je lobbingiem) na rzecz utworzenia powiatu skarżyskiego. Zintensyfikowano je po uzyskaniu praw miejskich. Nasze miasto leżało wówczas w powiecie koneckim. Starania te nie przyniosły rezultatu. Co więcej, 1 kwietnia 1939 roku Skarżysko-Kamienna zostało przyłączone do powiatu kieleckiego.
Powiat ze stolicą w Skarżysku został więc utworzony dopiero po wojnie. Pierwsze przymiarki do tego powstały już w 1946 roku. Plany jednak przekładano i zmieniano. Powiat skarżyski powstał dopiero od 1 stycznia 1954 i był powiatem miejskim.
Podpis pod rozporządzeniem w tej sprawie złożył ówczesny Prezes Rady Ministrów Bolesław Bierut:
Powiat skarżyski został zlikwidowany ustawą o dwustopniowym podziale administracyjnym państwa z 28 maja 1975 roku, kiedy jednostkami administracyjnymi pozostały województwa i gminy, a zlikwidowano w Polsce pośredni szczebel administracyjny, czyli powiaty.
Powiat Skarżyski wrócił na mapę administracyjną kraju 1 stycznia 1999 roku. Pierwszym starostą skarżyskim został Andrzej Bętkowski. Obecnie w skład powiatu wchodzą gminy: Skarżysko-Kamienna, Skarżysko Kościelne, Suchedniów, Bliżyn i Łączna.
Nowy wiadukt nad torami nosi imię 25-lecia Powiatu Skarżyskiego:
Wiadukt w Skarżysku został nazwany imieniem 25-lecia Powiatu Skarżyskiego
Skarżysko i powiat powiększają się
Koniec poprzedniego i początek obecnego tysiąclecia przyniósł kolejne decyzje administracyjne, dzięki którym Skarżysko i powiat skarżyski powiększyły się.
Od 1 stycznia 2000 roku do Skarżyska zostały przyłączone wsie Pogorzałe i Skarżysko Książęce. Wcześniej leżały w województwie mazowieckim, teraz są osiedlami Skarżyska.
Od 1 stycznia 2001 roku Majków i Michałów, a od 1 stycznia 2004 roku Kierz Niedźwiedzi zostały przeniesione a dotychczasowych gmin i włączone do gminy Skarżysko Kościelne, a tym samym zostały częścią powiatu skarżyskiego.
Tak o włączeniu Książęcego i Pogorzałego do Skarżyska-Kamiennej pisało Słowo Ludu:
Źródła:
Tadeusz Wojewoda – Skarżysko w latach 1918–39; Dzieje Skarżyska-Kamiennej. Monografia z okazji 90-lecia nadania praw miejskich; pod redakcją Krzysztofa Zemeły i Piotra Kardysia
Grzegorz Miernik – Skarżysko-Kamienna w latach 1945–89; Dzieje Skarżyska-Kamiennej. Monografia z okazji 90-lecia nadania praw miejskich; pod redakcją Krzysztofa Zemeły i Piotra Kardysia