Dworzec kolejowy w Skarżysku-Kamiennej w pierwotnym kształcie. Potem był niszczony wskutek działań wojennych. Pocztówka pochodzi z 1909 roku (źródło: Polona)
Scarnet - internet światłowodowy - Skarżysko-Kamienna
Scarnet - internet światłowodowy - Skarżysko-Kamienna
Scarnet - telefonia komórkowa - Skarżysko-Kamienna
Scarnet - telefonia komórkowa - Skarżysko-Kamienna

Podoba Ci się to, co robimy na ProSkarżysko? Więc może postawisz nam kawę? Dziękujemy! :)

Postaw mi kawę na buycoffee.to

28 grudnia 1922 roku to jedna z najważniejszych dat w historii naszego miasta. Taka właśnie data widnieje na rozporządzeniu Rady Ministrów,  o nadaniu praw miejskich Kamiennej (taką nazwę nosiła osada, a potem miasto). Premierem Polski był wówczas, będący jednocześnie ministrem spraw wewnętrznych, Władysław Sikorski,

Władze osady Kamienna oraz mieszkańcy skupiający się w organizacjach społecznych dążyli od lat do uzyskania praw miejskich. Kamienna, choć była gminą wiejską, przewyższała pod względem liczby ludności inne miasta powiatu koneckiego, w którym się znajdowała w tamtym czasie.

W monografii Skarżyska-Kamiennej wydanej na 90-lecie nadania praw miejskich, czytamy:

Sytuację Kamiennej w tym czasie należy uznać za dosyć specyficzną: będąc osadą nieposiadającą praw miejskich, liczbą mieszkańców (8163) dorównywała Końskim (8291), przewyższała zaś inne miasta powiatu: Szydłowiec (7232) i Przedbórz (5885). W ciągu następnych dziesięciu lat ujawniły się dysproporcje rozwojowe czterech wspomnianych miejscowości: Końskie, Przedbórz i Szydłowiec odnotowały niewielki tylko przyrost ludności, natomiast Skarżysko-Kamienna – bardzo wysoki.
REKLAMA
Andrzej Bętkowski – kandydat do Sejmiku Województwa Świętokrzyskiego – Wybory Samorządowe 2024
Andrzej Bętkowski – kandydat do Sejmiku Województwa Świętokrzyskiego – Wybory Samorządowe 2024
Andrzej Bętkowski – kandydat do Sejmiku Województwa Świętokrzyskiego – Wybory Samorządowe 2024
Andrzej Bętkowski – kandydat do Sejmiku Województwa Świętokrzyskiego – Wybory Samorządowe 2024
Tadeusz Sikora – kandydat do Rady Powiatu Skarżyskiego  – Wybory Samorządowe 2024
Tadeusz Sikora – kandydat do Rady Powiatu Skarżyskiego  – Wybory Samorządowe 2024
Tadeusz Sikora – kandydat do Rady Powiatu Skarżyskiego  – Wybory Samorządowe 2024
Tadeusz Sikora – kandydat do Rady Powiatu Skarżyskiego  – Wybory Samorządowe 2024

Rozporządzenie nadało osadzie Kamienna, będącej wówczas gminą wiejską, prawa miejskie. Rozporządzenie zaczęło obowiązywać od 1 stycznia 1923 roku.

Dokument został zamieszczony w Dzienniku Ustaw RP, nr 5, poz. 26, który brzmi:

Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 28 grudnia 1922 r. o utworzeniu miasta Kamienna w powiecie koneckim.

Na zasadzie art. 1 ustawy z dnia 20 lutego 1920 roku w przedmiocie zaliczania osad wiejskich w poczet miast oraz zmiany granic miast na obszarze b. zabory rosyjskiego (Dz. U. R. P Nr 19 poz. 92) zarządza się, co następuje:

§ 1. Z osady Kamienna, stanowiącej dotychczas samodzielną gminę wiejską oraz gruntów rządowych Milica-Pastwisko, tworzy się gminę miejską Kamienna z siedzibą własnego zarządu w Kamiennej. Równocześnie wyłącza się wymienione grunty rządowe Milica-Pastwisko z wiejskiej gminy Bliżyn.

§ 2. Na utworzoną w ten sposób gminę miejską Kamienna rozciąga się moc obowiązująca dekretu z dnia 4 lutego 1919 r. o samorządzie miejskim (Dz. P. P. P. Nr 13, poz. 140), uzupełniając jednocześnie wykaz miast, dołączony do tego dekretu, jak następuje: „161 Kamienna”.

§ 3. Wykonanie niniejszego rozporządzenia powierza się Ministrowi Spraw Wewnętrznych.

§ 4. Rozporządzenie niniejsze wchodzi w życie z dniem ogłoszenia z mocą obowiązującą od dnia 1 stycznia 1923 roku.

Prezes Rady Ministrów i Minister Spraw Wewnętrznych: W. Sikorski.

 

nadanie praw miejskich skarzysko kamienna
Rozporządzenie o nadaniu praw miejskich Kamiennej (źródło: prawo.sejm.gov.pl)

Tym samym wieloletnie starania władz Kamiennej oraz licznej grupy społeczników przyniosły pożądany skutek. Kamienna stała się gminą miejską i jednocześnie 161. miastem w II Rzeczpospolitej.

Prawa miejskie jeszcze bardziej przyczyniły się do szybkiego rozwoju Kamiennej, której wcześniejszym ogromnym impulsem prorozwojowym było oddanie do użytku w 1885 roku linii kolejowej Drogi Żelaznej Iwangorodzko-Dąbrowskiej (Dęblin – Dąbrowa Górnicza). Kolejnym było ulokowanie w Skarżysku (wówczas jeszcze Kamiennej) siedziby Państwowej Fabryki Amunicji, czyli dzisiejszego Mesko.

Podpis Władysława Sikorskiego był jedną z kilku przesłanek do nadania jego imienia ulicy na Milicy, a potem do postawienia pomnika na skwerze przed obecnym urzędem miasta:

10 września 1983 – odsłonięcie pomnika generała Władysława Sikorskiego

 

W niespełna pół roku  po otrzymaniu praw miejskich, 6 maja 1923 roku, odbyły się pierwsze wybory do rady miasta Kamiennej:

6 maja 1923 – pierwsze wybory do rady miasta

Zmiany nazwy miasta na obecną – Skarżysko-Kamienna – dokonano w 1928 roku:

17 kwietnia 1928 – Kamienna staje się Skarżyskiem-Kamienną

 

nadanie praw miejskich skarzysko kamienna
Rozporządzenie o nadaniu praw miejskich Kamiennej. Wpis w Księdze Rady Miasta Kamiennej, cz. 1 (dzięki uprzejmości PTH Oddział Skarżysko-Kamienna)
nadanie praw miejskich skarzysko kamienna
Rozporządzenie o nadaniu praw miejskich Kamiennej. Wpis w Księdze Rady Miasta Kamiennej, cz. 2 (dzięki uprzejmości PTH Oddział Skarżysko-Kamienna)

Źródła:

Tadeusz Wojewoda – Skarżysko w latach 1918–39; Dzieje Skarżyska-Kamiennej. Monografia z okazji 90-lecia nadania praw miejskich