Podoba Ci się to, co robimy na ProSkarżysko? Więc może postawisz nam kawę? Dziękujemy! :)
Konferencją naukową w Radomiu rozpoczęły się obchody jubileuszu 140-lecia istnienia Drogi Żelaznej Iwangrodzko-Dąbrowskiej, czyli linii kolejowej łączącej dzisiejszy Dęblin z Dąbrową Górniczą. To początek licznych rocznicowych uroczystości i wydarzeń, które odbywać się będą przez cały 2025 rok.
Linia kolejowa o nazwie Droga Żelazna Iwangrodzko-Dąbrowska (DŻID) została uroczyście uruchomiona 25 stycznia 1885 roku. W przeddzień 140. rocznicy, czyli 24 stycznia 2025 roku, uroczyście zainaugurowano jubileuszowe obchody – odbyła się konferencja naukowa. Odbyła się w Radomiu. To jedno z miast leżące na tej linii. Miasto też dla tej linii ważne, ponieważ to z Radomia właśnie pochodził człowiek, który ją sfinansował, a był to Jan Bloch.
Skarżysko-Kamienna również leży przy tej linii, więc i w naszym mieście będą się odbywać wydarzenie jubileuszowe. Zaangażowanie s w nie również mieszkańcy Skarżyska i skarżyskie organizacje, więc i na konferencji zobaczyliśmy skarżyszczan.
Tutaj więcej o otwarciu Drogi Żelaznej Iwangrodzko-Dąbrowskiej (DŻID):
Konferencja rozpoczęła się od wystąpień samorządowców oraz gości. Po nich do mównicy podchodzili prelegenci. Względem początkowego, program konferencji wzbogacił się o jedno wystąpienie. Prowadzący konferencję Marcin Medyński, prezes Fundacji Pamięci Jana Blocha oraz Polskiego Towarzystwa Historycznego Oddziału w Skarżysku-Kamiennej, wyjaśnił, jak powinno się nazywać obchodzącą jubileusz linię kolejową. Kwestią sporną jest tutaj dawna nazwa Dęblina i biorącej od niego nazwę linii kolejowej. Dęblin w momencie jej oddania do użytku miał nazwę Iwangród, a w formie zrusyfikowanej – Iwangorod. Spotykana jest, a w zasadzie była, również nazwa Iwanogród.
Stąd też trzy różne przymiotniki w nazwie, odpowiednio:
- Iwangrodzka
- Iwangorodzka
- Iwanogrodzka
Marcin Medyński jako najodpowiedniejszą wskazał tę pierwszą, która jest również najczęściej występującą w piśmiennictwie, czy to dokumentach administracyjnych, czy prasie.
Dr Adam Duszyk, historyk, a jednocześnie radny Rady Miejskiej w Radomiu przybliżył postać Jana Blocha, przedsiębiorcy, który sfinansował budowę drogi Żelaznej Iwangrodzko-Dąbrowskiej. Określił Blocha, z pochodzenia radomianina, jako nie tylko rzutkiego finansistę, ale też wybitnego naukowca, pisarza, wizjonera, nawet futurologa. Te określenia to oczywiście w kontekście dzieła literackiego „Przyszła wojna pod względem technicznym, ekonomicznym i politycznym”, za które był nominowany do Pokojowej Nagrody Nobla.
Kolejny prelegent, dr Maciej Cichoń, przybliżył historię powstawania DŻID. Jest on człowiekiem, który najprawdopodobniej wie najwięcej o tej linii kolejowej. Jest bowiem autorem pracy doktorskiej nt. DŻID. Na jej bazie zostanie wydana monografia tejże linii kolejowej, a jej wydanie będzie wpisywać się w tegoroczny jubileusz Drogi Żelaznej Iwangrodzko-Dąbrowskiej.
Obecność linii kolejowej miała i ma nadal niebagatelne znaczenie dla leżących na jej szlaku miejscowości. Tak też było w przypadku Drogi Żelaznej Iwangrodzko-Dąbrowskiej. Paweł Kołodziejski, dyrektor Muzeum Przyrody i Techniki w Starachowicach udowadniał to na przykładzie swojego miasta właśnie, które, choć leży „tylko” na odnodze DŻID, również skorzystało na jej zbudowaniu.
Człowiek taki jak Jan Bloch był niezbędny do tego, aby Droga Żelazna Iwangrodzko-Dąbrowska mogła powstać. Ale przy jej budowie, a później na niej samej pracowało mnóstwo innych ludzi, którzy, choć nie trafiali na nagłówki gazet, to również byli niezbędni, aby mogła ona funkcjonować, a nierzadko też dawali od siebie wiele więcej. Paweł Puton, regionalista, pracownik Resursy Obywatelskiej, twórca Radomskiej Inicjatywy Pocztówkowej, czyli wydawcy pocztówek, przybliżył postać takiego właśnie człowieka. Był nim Władysław Szulc, urzędnik radomskiej Dyrekcji Okręgowej Kolei Państwowych w Radomiu, który jednocześnie miał ciekawą pasję – malował widoki polskich miast, Te z kolei były wydawane na pocztówkach. Takich widoków autorstwa Szulca wydano ponad sto. Część z nich radomski filokartysta pokazał w prezentacji. Władysław Szulc poniósł tragiczną śmierć na służbie na dworcu w Skarżysku. Jest pochowany na Powązkach.
Warto dodać, że Radomska Inicjatywa Pocztówkowa z okazji 140-lecia Drogi żelaznej Iwangrodzko-Dąbrowskiej wydała okolicznościową pocztówkę.
Michał Fludziński, pracownik Działu Ekspozycji i Wystaw Czasowych Stacji Muzeum przybliżył od strony wizualnej i technicznej obiekty inżynieryjne DŻID, wymieniając przy tym wiele ciekawostek.
Część wykładową konferencji zakończył Marcin Janakowski, prezes Fundacji Wczoraj dla Jutra, który przekonywał, jak ważną była inwestycja w postaci Drogi Żelaznej Iwangrodzko-Dąbrowskiej, a poprzez celebrowanie jubileuszu budujemy naszą wspólną tożsamość – tożsamość miast i miasteczek przy DŻID leżących.
Podczas konferencji podpisano porozumienie o powołaniu komitetu organizującego uroczystości 140-lecia DŻID. W jego skład wchodzą:
- Stacja Muzeum
- Muzeum Przyrody i Techniki Ekomuzeum im. Jana Pazdura w Starachowicach
- Fundacja Grupy PKP
- Fundacja Wczoraj dla Jutra
- Fundacja Pamięci Jana Blocha
- Polskie Towarzystwo Historyczne Oddział w Skarżysku-Kamiennej
- Stowarzyszenie Krzewienia Sportu, Turystyki i Kultury „Kolejarz”
- Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Komunikacji Rzeczpospolitej Polskiej – Oddział w Radomiu
- Szkoła im. 72 Pułku Piechoty w Radomiu – Zakład Doskonalenia Zawodowego
- Ośrodek Kultury i Sztuki Resursa Obywatelska w Radomiu
- Dr Adam Duszyk – Radny Rady Miejskiej w Radomiu
- Jerzy Materek – Radny Województwa Świętokrzyskiego
O zarysie programu obchodów 140-lecia Drogi żelaznej Iwangrodzko-Dąbrowskiej pisaliśmy tutaj:
Program konferencji:
- Pisownia nazwy Drogi Żelaznej Iwangrodzko-Dąbrowskiej – Marcin Medyński, prezes Fundacji Pamięci Jana Blocha oraz prezes Polskiego Towarzystwa Historycznego Oddział w Skarżysku-Kamiennej
- Radomianin Jan Bloch – dr Adam Duszyk, historyk, Radny Rady Miejskiej w Radomiu
- Rzut historyczny na Drogę Żelazną Iwangrodzko-Dąbrowską – dr Maciej Cichoń
- Kolej i przemysł, sprawy nierozłączne – Paweł Kołodziejski, dyrektor Muzeum Przyrody i Techniki w Starachowicach
- Władysław Szulc – urzędnik radomskiej DOKP, malarz widoków miast polskich – Paweł Puton, Resursa Obywatelska
- Zabytkowe obiekty inżynieryjne – dziedzictwo kultury technicznej, sposób zachowania, prezentacja obiektów lub reliktów – Michał Fludziński, Stacja Muzeum
- Obchody 140-lecia Drogi Żelaznej Iwangrodzko-Dąbrowskiej – dr Marcin Janakowski, Fundacja Wczoraj Dla Jutra
