Podoba Ci się to, co robimy na ProSkarżysko? Więc może postawisz nam kawę? Dziękujemy! :)
Kacper Kępiński, autor książki „Ruch tektoniczny”, która jest przewodnikiem po świętokrzyskiej, a więc także i skarżyskiej architekturze, spotkał się z mieszkańcami Skarżyska-Kamiennej w Miejskim Centrum Kultury. MCK to jeden z opisywanych przez niego budynków.
„Ruch tektoniczny. Przewodnik po powojennej architekturze województwa świętokrzyskiego” to książka, której autorem jest Kacper Kępiński. Przybliża ona architekturę i rozwiązania urbanistyczne świętokrzyskich miast, miasteczek i wsi.
Jest to przewodnik, ale, jak podkreśla autor, nie zawiera samych najlepszych obiektów, a również te mniej udane. Wszystkie są warte zobaczenia, bo stanowią najnowsze dziedzictwo architektoniczne położone w regionie, który kształtuje się od setek milionów lat. Góry Świętokrzyskie to nie tylko najstarsze polskie góry, ale też i jeden z najstarszych geologicznie obszarów Europy.
Wydaniu przewodnika towarzyszą różne wydarzenia. Właśnie trwa wystawa „Ruch tektoniczny” w Instytucie Dizajnu w Kielcach. W stolicy województwa odbył się spacer, planowana jest wycieczka rowerowa po regionie. W Skarżysku za to odbyło się spotkanie autorskie z Kacprem Kępińskim.
Zobacz relację z wystawy „Ruch tektoniczny”:
Spotkanie, które odbyło się 28 lipca 2023 roku w Miejskim Centrum Kultury w Skarżysku-Kamiennej, przyciągnęło całkiem sporą liczbę skarżyszczan. Byli też goście pochodzący, podobnie jak sam autor, ze Starachowic. Spotkanie poprowadził historyk sztuki Krzysztof Myśliński.
Dyskusja toczyła się zarówno o walorach, jak i wadach świętokrzyskiej architektury. To zresztą wynikało z zamysłu, jaki przyświecał autorowi, który mówił:
Dyskusja zeszła więc siłą rzeczy na kwestie estetyki i jakości z jednej strony oraz na świadomość wartości przedstawionych w książce obiektów. Wiele z nich utraciło już swój pierwotny wygląd, a nawet funkcjonalność. Są wśród nich i takie, które właśnie dokonują żywota i przeznaczone są do rozbiórki.
Tak skomentował to Kacper Kępiński:
Do tych kwestii odniósł się też Krzysztof Myśliński:
Architektura Skarżyska dobra i niezbyt dobra
Część spotkania poświęcono też oczywiście budynkom i osiedlom Skarżyska-Kamiennej, których kilka również jest przedstawionych w książce „Ruch tektoniczny. Przewodnik po powojennej architekturze województwa świętokrzyskiego”. Są to:
- osiedle Milica
- Zakładowy Dom Kultury, czyli obecne Miejskie Centrum Kultury
- Szpital Powiatowy im. Marii Skłodowskiej-Curie
- kościół pw. Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny – popularnie zwany klasztorkiem
- kościół pw. św. Brata Alberta
Ponadto jest też ujęty jeszcze jeden obiekt z Powiatu Skarżyskiego, Szkoła Podstawowa im. gen. Stanisława Maczka w Bliżynie, a w kontekście ww. wspomniane są też skarżyskie osiedla, Przydworcowe i Skałka, nasze domy towarowe czy budynki administracyjne, w tym magistrat przy ulicy Sikorskiego.
Tak Kacper Kępiński określił kilka z „naszych” obiektów opisanych też w książce:
Cudze chwalimy, o swoje nie dbamy
W swojej książce Kacper Kępiński być może przedstawiłby więcej skarżyskich obiektów, ale sporo z nich przeszło do historii – zostało wyburzonych. Są też i takie, które popadają w ruinę i grozi im taki sam los.
Te kwestie podniósł między innymi Piotr Mańkowski, miłośnik kolei, który najbardziej ubolewał nad zniszczeniem budynku po fabryce tlenu Perun z pionierskim w skali kraju rozwiązaniem, jakim była spawana konstrukcja dachu. Również niszczejąca parowozownia to obiekt, nad którym ubolewa.
Innym problemem, który towarzyszy kwestiom wyburzania budynków, jest to, co z nimi można zrobić, zamiast je burzyć. Tutaj głos zabrał Marcin Janakowski, prezes Fundacji Wczoraj dla Jutra, który potwierdził, że społeczna baczność i uwaga na to, co możemy stracić, jest istotna, ale jednocześnie trzeba mieć nowe pomysły na obiekty, którym grozi zniknięcie z krajobrazu, że muszą one czemuś służyć, aby przetrwać.
Uczestnicy spotkania mogli zakupić książkę i jeszcze otrzymać dedykację od autora.
Kto nie był, książkę wydaną przez Narodowy Instytut Architektury i Urbanistyki może kupić przez internet pod tym adresem:
Chętni mogą też obejrzeć wystawę „Ruch tektoniczny” w Instytucie Dizajnu w Kielcach mieszczącym się przy ul. Zamkowej 3. Jednocześnie można tam też oglądać drugą wystawę pt. „Tożsamość. 100 lat polskiej architektury”, gdzie znajduje się opis architektury dużych polskich miast jak Warszawa, Łódź, Poznań, Lublin, Kraków czy Katowice. Są one czynne do 15 września 2023 roku, od wtorku do niedzieli w godz. 9.00–17.00. W poniedziałki jest zamknięte.
Kacper Kępiński – architekt, krytyk architektury, kurator wystaw architektonicznych. Kierownik Działu Projektów Zewnętrznych i Wystaw w Narodowym Instytucie Architektury i Urbanistyki. Współzałożyciel stowarzyszenia Przestrzeń – Ludzie – Miasto oraz członek rady fundacji Instytut Architektury. Stały współpracownik kwartalnika „Autoportret. Pismo o dobrej przestrzeni” oraz redaktor portalu Architektura & Biznes. Kurator wystaw, m.in. „Ściana Wschodnia. Architektura Zbigniewa Karpińskiego” i „Antropocen”. Współprowadzi zajęcia z projektowania na Wydziale Architektury VUT w Brnie, dotyczące inkluzywnej architektury mieszkaniowej.
