Biblioteka publiczna w Skarżysku-Kamiennej zaprasza na akcję Żonkile 2025. Jednak akcja, która upamiętnia wybuch powstania w getcie warszawskim i jego ofiary, nie skupi się tylko na kwiatach, które są symbolem ofiary Żydów.
Akcja Żonkile to coroczna akcja społeczno-edukacyjna, która upamiętnia wybuch powstania w getcie warszawskim w 1943 roku. W tym roku przypada 82. rocznica zrywu żydowskiej społeczności.
W Skarżysku do akcji Żonkile włącza się rokrocznie Powiatowa i Miejska Biblioteka Publiczna. W tym roku również zaprasza do udziału. Jednak wydarzenie organizowane pod hasłem „Łączy nas pamięć” nie skupi się tylko na żółtych kwiatach.
Gościem spotkania pt. „To przecież tylko «przeklęty śpiew»” w bibliotece przy ulicy Towarowej będzie Krzysztof Gibaszewski, skarżyszczanin, pisarz, autor książek między innymi dotyczących HASAG-u. HASAG to nazwa niemieckiej fabryki i jednocześnie obozu pracy, jaki ta firma w czasie w czasie II wojny światowej utworzyła w Skarżysku w Państwowej Fabryce Amunicji, czyli dzisiejszym Mesko.
Do pracy w obozie sprowadzano również Żydów. Wśród nich były siostry Ilona Karmel i Henryka Karmel, które trafiły do Skarżyska z Krakowa. Jak mówi Krzysztof Gibaszewski, w nieludzkich warunkach, jakie panowały w obozie, siostry znalazły swój azyl w poezji, a pisanie wierszy stało się ich sposobem na zachowanie człowieczeństwa – „duchowe ocalenie”. Siostry ze Skarżyska trafiły do kolejnych obozów, już w Niemczech, przeżyły wojnę i zamieszkały w USA.
Posłuchaj wierszy Ilony Karmel i Henryki Karmel:
Po tym spotkaniu uczestnicy przemaszerują pod pomnik pamięci Żydów znajdujący się na skrzyżowaniu ulic 1 Maja i Czerwonego Krzyża. Tam zostaną złożone wiązanki i zapalone będą znicze. Po drodze uczestnicy przemarszu będą rozdawać przechodniom papierowe żonkile.
Akcja Żonkile 20215 w Skarżysku odbędzie się w środę 16 kwietnia 2025 roku i rozpocznie się o godz. 10.00 w bibliotece publicznej przy ulicy Towarowej 20.
Kontynuacją akcji Żonkile 2025 będą wystawa (w filii nr 1 przy ul. Towarowej 20) upamiętniająca wybuch powstania oraz ekspozycja publikacji związanych tematycznie z tym wydarzeniem (w filii nr 3, w MCK przy ul. Słowackiego 25). Dzieci odwiedzające bibliotekę w tym czasie wykonywać będą papierowe żonkile – symbol wspólnej pamięci o wybuchu powstania w getcie warszawskim.
Akcja społeczno-edukacyjna Żonkile upamiętnia wybuch powstania w Getcie Warszawskiem, które zaczęło się 19 kwietnia 1943 roku. Powstanie było największym zbrojnym zrywem Żydów podczas II wojny światowej, a zarazem pierwszym powstaniem miejskim w okupowanej Europie. Trwało niecały miesiąc i zakończyło się 15 maja 1943 roku.
Dlaczego żonkile? Ostatni przywódca Żydowskiej Organizacji Bojowej, Marek Edelman, który przeżył likwidację getta, przez lata pielęgnował pamięć o powstaniu. Do końca życia w rocznicę jego wybuchu przychodził pod Pomnik Bohaterów Getta, by oddać hołd poległym towarzyszom. Wraz z nim przychodziło coraz więcej ludzi z żółtymi kwiatami. Akcję Żonkile organizuje Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN.
Poniżej instrukcja złożenia papierowego żonkila z szablonu. Szablony dostępne są tutaj: Akcję Żonkile