26 czerwca 1982 roku otwarto nową siedzibę Miejskiej Biblioteki Publicznej w Skarżysku-Kamiennej. Była to najnowocześniejsza wówczas biblioteka nie tylko w naszym mieście, ale też w województwie, wówczas jeszcze kieleckim. Służyła czytelnikom przez nieco ponad dwadzieścia lat. Dziś jej już tam, niestety, nie ma.
Jest przełom lat 70. i 80. XX wieku. Stajemy na rogu ulic Sokolej i Spółdzielczej. Przed nami rośnie, dosłownie i w przenośni, bardzo nowoczesny jak na ówczesne czasy budynek. Będzie mieścić się w nim wiele instytucji. Będą tam sklepy, kawiarnia Relax, serwis AGD, a nawet kotłownia, więc nad całością górować będzie wysoki komin.
Będzie tam też nowa główna siedziba Miejskiej Biblioteki Publicznej. Dziś czytelnictwo nie jest już na takim poziomie jak kiedyś, a książka nie jest już jedynym źródłem rozrywki czy wiedzy. Dziś wiele z tego czerpiemy z internetu. Wówczas jednak książka była bardzo ważna. Mało tego, był szczyt demograficzny przełomu lat 70. i 80. Potrzeba było nowych lokali, aby wszyscy czytelnicy mogli się pomieścić i korzystać z jej zasobów w przyzwoitych warunkach.
Miłe początki…
I takim miejscem stała się właśnie filia biblioteki, którą otwarto w tym miejscu – pod adresem Sokola 21. Otwarcie zbiegło się z rocznicą 35-lecia skarżyskiej biblioteki publicznej. Była nie tylko największa i najnowocześniejsza z dotychczasowych skarżyskich, a było ich wtedy ładnych kilka. Mało tego, uważana była najnowocześniejszą w województwie kieleckim. Była zaprojektowana i wykonana specjalnie pod potrzeby czytelników i bibliotekarzy. Było to dużym atutem, ponieważ to właśnie warunki lokalowe były przez lata jedną z największych bolączek bibliotekarzy. Nierzadko, zapraszali w swoje progi do pomieszczeń, które niezbyt się nadawały do czytania i wypożyczania.
Tak o tym dniu czytamy w bibliotecznej kronice:
Oprócz wypożyczalni dla dorosłych znajduje się tu czytelnia oraz wypożyczalnia dla dzieci, magazyn książek oraz gabinety metodyczne.
Księgozbiór liczył ponad 10 tysięcy woluminów! Oprócz nowych wydawnictw biblioteka chwaliła się starszymi zbiorami. Wśród nich była między innymi XIX-wieczna 26-tomowa Encyklopedia Orgelbranda. Jest zresztą w posiadaniu biblioteki do dziś.
Biblioteka przy Sokolej 21 była nie tylko miejscem do wypożyczania i czytania. Przestronne pomieszczenia pozwalały na to, aby organizować tam nie tylko spotkania autorskie, ale też rozmaite imprezy okolicznościowe, występy, na przykład mikołajki, teatrzyki dla dzieci, a nawet kabaret. Występował tam popularny wówczas i znany dobrze nawet w całym kraju skarżyski kabaret Wtyka.
Na dowód prężnej działalności niech świadczy to, że w 1987 roku biblioteka uzyskała status naukowej, co uprawniało do wypożyczeń poprzez naszą bibliotekę książek ze wszystkich bibliotek w kraju, na czele z Biblioteką Narodową. Rok 1999 przyniósł kolejną zmianę – biblioteka publiczna z miejskiej stała się powiatową i miejską.
Niezależnie od tego biblioteka także zarabiała, choć oczywiście nie na sprzedaży artykułów spożywczych. W tym celu świadczono usługi introligatorskie, organizowano giełdy książek, a nawet dyskoteki. Ruszyła też wypożyczalnia kaset wideo. Ta ostatnia usługa to znak czasów. Aby być na czasie z błyskawicznie zmieniającymi się wówczas realiami, w maju 1989 roku oddano do użytku Oddział Audiowizualny. Posiadał on między innymi „książki mówione” nagrane na kasetach magnetofonowych, płyty i kasety z nagraniami muzycznymi oraz do nauki języków obcych, przeźrocza oraz właśnie filmy na kasetach wideo. Dzięki obecności tych ostatnich oraz sprzętu wideo organizowano też pokazy filmowe.
Zły koniec…
Nowe realia wywołane zmianą systemu politycznego dawały nowe szanse, ale też przyniosły trudne czasy. W systemie wolnorynkowym zaczęła się liczyć każda złotówka, która przestała brać się znikąd. To właśnie kwestie finansowe, a konkretnie wysokie czynsze, jakie trzeba było płacić właścicielowi budynku, którym była i jest do dziś Spółdzielnia Mieszkaniowa, doprowadziły do tego, że w październiku 2003 roku bibliotekarze musieli się wynieść z pięknych wnętrz Sokolej 21 i przenieść się w górę ulicy pod adres Sokola 38. Była to już wówczas siedziba Gimnazjum nr 1, a wcześniej Szkół Podstawowych nr 10 i 11. Biblioteka zajęła część skrzydła po Dziesiątce, dzieląc je dodatkowo z przedszkolakami. Na Sokolej 21 w miejscu biblioteki przez wiele lat był sklep meblowy. Jego też już dziś tam nie ma.
Kolejna przeprowadzka biblioteki odbyła się w 2014 roku. Z byłej SP 11, po której dziś nie ma już też i budynku, bibliotekarze przenieśli się do kolejnej – do Szkoły Podstawowej nr 13, gdzie zajmują pomieszczenia po dawnych szatniach.
Niestety, tym sposobem historia zatoczyła koło. Bibliotekarze, a wraz z nimi czytelnicy, znów zostali zmuszeni do pracy i czytania w warunkach nieprzystosowanych do ich działalności.
Dziś główna siedzibą Powiatowej i Miejskiej Biblioteki Publicznej jest filia przy ul. Towarowej. Szczęśliwe, budynek został gruntowanie zmodernizowany w 2019 roku i warunki w nim odpowiadają potrzebom czytelników i bibliotekarzy.
Remont zakończony – biblioteka publiczna przy ul. Towarowej już zaprasza
Podziękowania
- dla uprzejmej ekipy bibliotekarzy za udostępnienie materiałów i ciekawe wspomnienia
Źródła:
- kroniki biblioteczne i strona internetowa Powiatowej i Miejskiej Biblioteki Publicznej
- Słowo Ludu
Zdjęcia pochodzą z archiwum Powiatowej i Miejskiej Biblioteki Publicznej.