Strona główna Blog Strona 60

Z wizytą w schronie i nie tylko. Odbył się spacer historyczny po osiedlach Milica i Bzin w Skarżysku

Kolejny spacer historyczny odbył się w Skarżysku. Tym razem miłośnicy dziejów naszego miasta poznawali historię Milicy oraz Bzina. Na Milicy zajrzeli m.in. do schronu.

Zapraszamy na spacery historyczne po Skarżysku-Kamiennej w 2024 roku:

Chodźmy w miasto i odkrywajmy fascynującą historię Skarżyska! Historycy zapraszają miłośników historii na spacery historyczne

Całkiem niedawno odbył się pierwszy z serii spacerów, które organizują dla pasjonatów historii Fundacja Wczoraj dla Jutra oraz Polskie Towarzystwo Historyczne Oddział Skarżysko-Kamienna. Poprzednim razem uczestnicy spaceru poznawali osiedle Kolejowe oraz Dolną Kamienną.

Zapraszamy na spacer historyczny śladami kultowych lokali w Skarżysku:

Śladami lokali, w których skarżyszczanie witali nowy rok. Zapraszamy na spacer historyczny

Tym razem przyszła pora na Milicę oraz historyczną część naszego miasta, jaką jest Bzin. Spacerowicze ruszyli na przechadzkę tym chętniej, że wielu z nich dzień wcześniej brało udział w debacie zorganizowanej na 100-lecie miasta. Po sobocie spędzonej na siedząco niedziela była więc „na nogach”.

Konferencja historyczna z okazji 100-lecia Skarżyska: Historycy debatowali, mieszkańcy słuchali i pytali

 

Spacer zaczął się przy Szkole Podstawowej nr 5. To między innymi tam, w podpiwniczeniach budynku znajdującego się na skraju Milicy, można zobaczyć zachowane pozostałości po schronach, w jakie obfitowało to osiedle.

Uczestnicy zwiedzili takie miejsce, ale akurat nie tam, a w jednym z bloków osiedla. Jego mieszkańcy zachowali ze schronu tyle, ile się dało. Są tam więc masywne podwójne drzwi z wyjaśniającymi przeznaczenie tych pomieszczeń napisem. Wewnątrz ostały się jeszcze między innymi urządzenia do napowietrzania wyposażone w filtry. Jest tam też tzw. ubikacja turecka (kucana). Na ścianach można zobaczyć też regulaminy i instrukcje na wypadek zagrożenia.

Osiedle Milica było budowane w latach 50. i 60. XX wieku, czyli w czasach zimnej wojny, gdy w naszej części świata obawiano się zagrożenia ze strony państw „imperialistycznych”. Stąd właśnie duża liczba schronów pod budynkami, ale też i zbiornik wody na wypadek zagrożenia atakiem. Znajdował się on pod dawną fontanną. Niestety, został on usunięty, gdy fontannę przebudowywano.

Po atrakcjach Milicy przyszła pora na wycieczkę na Bzin. Kiedyś była to najpierw osada, a potem część miasta. Obejmowała między innymi teren dzisiejszych osiedli Metalowiec i Zachodnie. Zanim powstało nasze miasto, działała tam między innymi kuźnica. Od nazwy tego miejsca ma wziąć nazwę zbiornik wodny, którego budowa jest w planach.

Zalew Bzin powstanie w Skarżysku do 2032 roku. Będzie trzy razy większy od Rejowa!

Spacerowiczów po atrakcjach oprowadzali historycy: Marcin Janakowski, Piotr Kardyś oraz Marcin Medyński. Swoją wiedzą, a także pamiątkami, dzielili się uczestnicy, między innymi Krzysztof Niziołek, Bartłomiej Pająk i Artur Tusiewicz.

Wkrótce odbędą się kolejne spacery. Ich daty i program poznamy wkrótce.

 

REKLAMA
R-PRO - budowa domów - Świętokrzyskie - Mazowiecke

Ptasia Karczma w Skarżysku. Pierwszy kaczkomat w mieście stanął nad zalewem Rejów

Pierwsze kaczki już skorzystały z kaczkomatu

Mamy pierwszy w Skarżysku kaczkomat. Urządzenie, które wydaje ziarno dla ptaków, znajduje się nad zalewem Rejów. Teraz można już dokarmiać ptactwo, nie szkodząc mu.

Automatów wszelkiej maści szybko przybywa w naszym otoczeniu. Z bankomatów korzystamy już od wielu lat. W ostatnich latach niemal na każdym kroku spotkamy paczkomaty. Dużo mamy też wokół automatów wydających jedzenie.

A teraz mamy też urządzenie, które wydaje jedzenie dla ptaków. Gdy udamy się na Rejów, na tzw. dzikiej plaży natkniemy się na kaczkomat. To urządzenie, które wydaje ziarno, czyli najlepsze jedzenie, jeśli chcemy podczas wizyty nad naszym malowniczym zalewem dokarmiać kaczki i inne ptaki.

Kaczkomat na Rejowie stanął z inicjatywy Stowarzyszenia Nasz Rejów. Grupa, która działa już od ponad roku, podejmuje rozmaite działania, które mają na celu nie tylko zadbanie o otoczenie zalewu, ale również propagowanie pozytywnych praktyk.

Zobacz również – w Skarżysku jest też kredomat:

Kredomat, czyli kolejny „mat” w Skarżysku

 

Chleb szkodzi ptakom!

Taką właśnie praktyką jest dokarmianie ptaków, ale odpowiednim rodzajem pokarmu. Niestety, wbrew temu, co powszechnie się sądzi, pieczywo nie jest dla nich dobre a wręcz szkodliwe. Nie tylko ma nieodpowiedni skład, ale może też zawierać nieodpowiednie składniki.

W tym roku media obiegła informacja o martwym łabędziu, który miał w żołądku kilka kilogramów niestrawionego pieczywa:

 

Kaczkomat już stoi nad zalewem Rejów

Aby zapobiec takim sytuacjom i jednocześnie edukować, Stowarzyszanie Nasz Rejów postanowiło postawić nad zalewem kaczkomat, o czym mówi Jacek Wierzchowski, prezes Stowarzyszenia Nasz Rejów

To dobrze, że społeczeństwo przejmuje się ptactwem z Rejowa, ale większość osób dokarmia je chlebem. To jest niekorzystne dla ptaków. Chleb zawiera między innymi za dużo białka i węglowodanów w porównaniu do naturalnego pokarmu ptaków. Chcąc temu zapobiec, postanowiliśmy podjąć działania. Udało się pozyskać sponsorów i kaczkomat już stoi.Jacek Wierzchowski, prezes Stowarzyszenia Nasz Rejów

Sponsorem, o którym mowa, jest Miejskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji. Zarówno prezes MPWiK Łukasz Żuchowski, jak i członek zarządu przedsiębiorstwa Jan Maćkowiak zgodzili się, że to wartościowa inwestycja. W spotkaniu na Rejowie uczestniczył też zastępca prezydenta Skarżyska Krzysztof Myszka.

Kaczkomat – jak korzystać?

Kaczkomat nazwany Ptasią Karczmą stoi na tzw. dzikiej plaży, w pobliżu natrysków. Aby pobrać karmę, należy przygotować monetę 1 zł, ponieważ tyle kosztuje porcja karmu.

Instrukcja obsługi, która znajduje się też na urządzeniu, jest następująca:

  • Upewnij się, czy jest ziarno – w urządzeniu jest wizjer
  • Włóż monetę 1 zł (urządzenie przyjmuje tylko taki nominał)
  • Podstaw rękę pod dozownik
  • Przekręć pokrętło o 360 stopni w prawo

I już można karmić kaczki i inne ptaki.

Na urządzeniu jest też sporo ciekawych informacji. Również na temat tego, czym można karmić ptaki, a czym nie. Są tam też wymienione różne gatunki ptaków, jakie można spotkać na Rejowie.

Jak informują pozostali członkowie stowarzyszenia, Andrzej Staśkowiak i Artur Buńko, pieniądze z kaczkomatu będą wydawane na zakup kolejnych partii karmy, a także na utrzymanie urządzenia.

Stowarzyszenie Nasz Rejów nie wyklucza, że w przyszłości na Rejowie staną kolejne kaczkomaty. Dużo zależy od tego, czy ten pierwszy spotka się z pozytywnym zainteresowaniem odwiedzających nasz zalew.

REKLAMA
R-PRO - budowa domów - Świętokrzyskie - Mazowiecke

Konferencja historyczna z okazji 100-lecia Skarżyska: Historycy debatowali, mieszkańcy słuchali i pytali

Konferencja historyczna połączona z debatą byłą kolejnym wydarzeniem w ramach obchodów 100-lecia Skarżyska. Jej uczestnicy starali się znaleźć odpowiedź na tytułowe pytanie – Jubileusz stulecia. Otwarcie czy podsumowanie?

Trwający właśnie 2023 rok jest dla Skarżyska-Kamiennej wyjątkowy. Sto lat temu otrzymaliśmy prawa miejskie. Konkretnie, otrzymała je osada Kamienna, która w 1928 roku została przemianowana na Skarżysko-Kamienną.

Konferencja „Jubileusz stulecia. Otwarcie czy podsumowanie?”, na którą zaprosili wspólnie Polskie Towarzystwo Historyczne Oddział Skarżysko-Kamienne i Fundacja Wczoraj Dla Jutra, sięgnęła jednak w przeszłość dalej niż świętowane sto lat.

Uczestnicy konferencji, naukowcy z czołowych polskich ośrodków, starali się odpowiedzieć na to i kilka innych pytań. Wskazywali między innymi na czynniki, które spowodowały, że dziś Skarżysko-Kamienna jest, jakim go obserwujemy, a jednocześni przybliżając jego dzieje.

Od Rydna do dziś

Nie mogło być inaczej i punktem startowym było Rydno, czyli miejsce, gdzie przed tysiącami lat wydobywano ochrę, rodzaj rudy żelaza, a wykorzystywano ją jako barwnik używany do celów dekoracyjnych. Zasoby naturalne były zresztą magnesem przyciągającym do nas przez kolejne tysiąclecia. Przez długi czas, aż do początków XX wieku była to wciąż ruda żelaza, ale już taka, którą dawało się przetopić – na broń i narzędzia codziennego użytku.

Życiodajną osią naszych okolic była wtedy rzeka Kamienna. To ona napędzała kuźnicze piece oraz młyny. Pod koniec XIX wieku przez nasze późniejsze miasto pobiegła inna droga. Tym razem nie wodna, a kolejowa. Droga Żelazna Iwangorodzko-Dąbrowska skierowała nasze okolice na nowe, nomen omen, tory, dając impuls do dynamicznego rozwoju ze staraniami o uzyskanie praw miejskich włącznie.

Kiedyś głównym towarem eksportowym naszej małej ojczyzny były rudy żelaza, a przez sto lat miejskości takim towarem stała się broń z Mesko. Były też inne dobra, z których słynęło Skarżysko. Dziś niektóre przeszły do historii, ale to dzięki temu jest ona bogatsza.

Konferencja jest do obejrzenia i posłuchania na YouTube (jest 5 części):

Co zrobić z historią Skarżyska?

Konferencja połączona z debatą właśnie taki miała cel – dać odpowiedź na tytułowe pytanie, czy te 100 lat, z wielkim plusem. To już rozdział zamknięty, czy może wręcz przeciwnie, początek długiej opowieści.

Historycy zgodzili się co do jednego, że historia Skarżyska warta jest dalszej eksploracji. Historia zresztą dzieje się nadal na naszych oczach. Specjaliści od odleglejszych czasów ubolewali nieco nad brakiem większej ilości materiałów, ale zawsze liczą choćby na efekty prac archeologów. Z kolei specjaliści  od historii najnowszej mają wręcz odwrotnie, bo archiwaliów jest czasem aż dużo. Aż za dużo i wiele z nich, ze względu na brak mocy przerobowych, wciąż czeka na opracowanie.

Wśród tematów dotyczących Skarżyska a wartych bliższego zbadania naukowcy wymienili między innymi skutki transformacji ustrojowej, porównanie ilości „miejskości” i „wiejskości”, działalność HASAG-u, rozwój Centralnego Okręgu Przemysłowego (COP), a także wpływ wojen na Skarżysko.

Zgodzili się jednocześnie, że historia Skarżyska warta jest popularyzowania wśród mieszkańców naszego miasta i wszystkich zainteresowanych i jakby na dowód tego organizatorzy, wykorzystując liczną obecność mieszkańców Skarżyska w patio MCK, w trakcie wydarzenia losowali wśród nich książki historyczne. Nagrody otrzymali również laureaci warsztatów o powstaniu styczniowym, a byli to uczniowie obu skarżyskich liceów.

Coraz popularniejszą formą propagowania dziejów są spacery historyczne. Temu właśnie służył spacer, na który nazajutrz po konferencji, w niedzielę 5 listopada 2023 roku, zaprosili jej organizatorzy. Uczestnicy spaceru poznawali Milicę i dziś już nominalnie nieistniejący na mapie Bzin, ale jak najbardziej widoczny.

Zobacz relację ze spaceru historycznego po Skarżysku z wizytą w schronie:

Z wizytą w schronie i nie tylko. Odbył się spacer historyczny po Skarżysku

W efekcie był to niezwykle nasycony historią weekend, z czego byli, również niezwykle, zadowoleni prezesi obu organizatorów – Marcin Janakowski z Fundacji Wczoraj dla Jutra i Marcin Medyński z PTH. Dziękowali za liczne (ponad 120 osób na widowni!) przybycie i zapewnili, że kolejne stulecie Skarżyska również będzie obfitować w ciekawe wydarzenia historyczne, ale nie trzeba będzie na nie czekać kolejnych stu lat!

Marcin Janakowski (z lewej) i Marcin Medyński

W konferencji udział wzięli:

Panel I: Od czasów rzymskich do wieków średnich. Prowadzący: dr Piotr Kardyś

Goście:

  • prof. Szymon Orzechowski (Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach)
  • prof. Wojciech Iwańczak (Polska Akademia Umiejętności/ Towarzystwo Naukowe Warszawskie)
  • prof. Agnieszka Teterycz-Puzio (Uniwersytet Pomorski w Słupsku)

Panel II: Czasy nowożytne. Prowadzący: Marcin Janakowski

Goście:

  • prof. Jacek Pielas (Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach)
  • ks. dr Andrzej Kwaśniewski (Katolicki Uniwersytet Lubelski)

Panel III: Długi wiek dziewiętnasty. Prowadzący: Marcin Medyński

Goście:

  • prof. Wiesław Caban (Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach)
  • prof. Marta Sikorska (Uniwersytet Łódzki)
  • dr inż. Bartosz Kozak (Instytut Historii Polska Akademia Nauk)

Panel IV: Czasy najnowsze. Prowadzący: prof. Grzegorz Miernik

Goście:

 

 

 

REKLAMA
R-PRO - budowa domów - Świętokrzyskie - Mazowiecke

Youtuber Jan Piątkiewicz z kanału bikeshow.cc promuje Świętokrzyskie na rowerze. Jechał również przez Skarżysko

Jan Pietkiewicz prowadzi na YouTube popularny kanał rowerowy bikeshow.cc. W tym roku realizuje na nim akcję promocyjną dla Świętokrzyskiego. Na jego trasie znalazło się też Skarżysko.

Mieszkańcy Świętokrzyskiego oraz ci, którzy już je zdążyli poznać, wiedzą, że nasz region ma ogromne walory turystyczne. Jednak z drugiej strony są one nie w pełni wykorzystane, bo wiele osób jeszcze ich po prostu nie zna.

Stąd tak ważne są działania promocyjne. Prowadzi je między innymi Urząd Marszałkowski Województwa Świętokrzyskiego. Wśród nich jest promocja atutów, które docenią miłośnicy rowerów.

Jan Piątkiewicz promuje Świętokrzyskie na bikeshow.cc

W 2023 roku Świętokrzyskie z perspektywy rowerzysty promuje Jan Piątkiewicz, który prowadzi kanał bikeshow.cc na YouTube. Na kanale każdy rowerzysta, czy to początkujący, czy mocno zaawansowany, znajdzie mnóstwo przydatnych informacji. Są wśród nich porady od sprzętowych, poprzez żywieniowe, na polecaniu propozycji tras rowerowych kończąc.

I właśnie te ostanie są przedmiotem akcji promocyjnej, która trwa w bieżącym roku. Jan Piątkiewicz we współpracy z Województwem Świętokrzyskim jeździ po naszym regionie, sprawdzając, czy nadaje się on dla miłośników pedałowania.

O nawiązaniu tej współpracy mówi Sylwia Skuta z Departamentu Promocji, Edukacji, Kultury, Sportu i Turystyki Urzędu Marszałkowskiego Województwa Świętokrzyskiego:

Realizując tę akcję promocyjną, zależało nam, aby zachęcić głównie naszych sąsiadów z północy, z Łódzkiego i Mazowieckiego, którzy nie mają takich górek jak my. Jako region generalnie nie możemy konkurować z innymi infrastrukturą dedykowaną, za to mamy dużo dróg publicznych. Wśród tras, jakie polecamy, dominują asfaltowe, ale są też i gravelowe. Poza dobrymi drogami asfaltowymi mamy dużo duktów leśnych wysokim standardzie. Takich dróg mamy bardzo dużo i do tego bardzo malowniczych. Podjazdy, zjazdy, widoki i krajobrazy to są atuty, które chcieliśmy wyeksponować.Sylwia Skuta, Departament Promocji, Edukacji, Kultury, Sportu i Turystyki Urzędu Marszałkowskiego Województwa Świętokrzyskiego

Promocja Świętokrzyskiego to 10 wycieczek po naszym regionie, które można zobaczyć na YouTube. Wśród miejscówek, które Jan Piątkiewicz, czy to samodzielnie, czy w gronie innych podobnych sobie maniaków na tzw. ustawkach odwiedzi, nie mogło oczywiście zabraknąć tych popularniejszych jak Sandomierz, Chęciny z zamkiem, Łysa Góra z czarownicami, malownicza Dolina Nidy oraz, obowiązkowo, stolica województwa, czyli Kielce.

Sen o niekończącym się szutrze

Północ województwa świętokrzyskiego też znalazła się na trasie youtubera. W ósmym odcinku Jan Piątkiewicz zrobił pętlę ze startem i metą w Suchedniowie, a po drodze zahaczył też o Starachowice i Skarżysko-Kamienną. W tym odcinku poruszał się głownie trasami dwóch parków krajobrazowych: Sieradowickiego oraz Suchedniowsko-Oblęgorskiego. Na trasie nie mogło zabraknąć naszych dużych atutów, czyli zbiorników wodnych. Trasa zaczęła się i skończyła nad zalewem suchedniowskim, a po drodze były też Mostki, Lubianka w Starachowicach oraz skarżyski Rejów. Nad naszym zalewem bikerowi spodobała się ścieżka rowerowa. Zachęcał też do odwiedzenia Muzeum im. Orła Białego.

 

Całą trasę Jan Piątkiewicz zapisał w aplikacji Strava, nadając jej tytuł „Sen o niekończącym się szutrze”:

Trasa bardzo przydała mu do gustu. Dominowały na niej szutry, z angielskiego zwane gravelami. Atut na takich trasach to praktycznie brak ruchu samochodowego.

To była idealna trasa, żeby oderwać się od ruchu samochodowego, odpocząć psychicznie i zmęczyć się fizycznie. Mamy tu gravelowy potencjał w najlepszym wydaniu. Szutry piękne, do tego lasy i pogoda. Atrakcyjności dodawał wiatr. Klimat trochę jak w Finlandii. Wpadajcie na świętokrzyskie szutry, bo jest gdzie jeździć. Świętokrzyskie jest rowerowe na cały rok.Jan Piątkiewicz, bikeshow.cc

W jednym z wcześniejszych odcinków Jan Piątkiewicz eksplorował Świętokrzyskie wspólnie z członkami Suchedniowskiego Stowarzyszenia Cyklistów. W grupie byli między innymi Tomasz Kutwin, Marcin Biały, Anna Banaszek i Agnieszka Kujawska oraz prezes SSC Grzegorz Michnowski.

Mam nadzieję, że ta promocja odniesie skutek i spopularyzuje nasz region, który ma świetne opcje dla rowerzystów. Mamy urozmaicone trasy, mnóstwo znakomitych odcinków, są stromizny, jest dużo lasów, a do tego na wielu z nich jest minimalny ruch.Grzegorz Michnowski, prezes SSC

To właśnie nieduży ruch na lokalnych drogach jest tym, co podkreśla Jan Piątkiewicz. Co może być zaskakujące, mamy dużo dobrych nawierzchni asfaltowych, co jest plusem, jeśli weźmie się pod uwagę, że jednak jest u nas stosunkowo niedużo dróg typowo rowerowych. Jest też mnóstwo właśnie takich leśnych tras, jak ta z najnowszego odcinka, czyli Suchedniów–Starachowice–Skarżysko.

Poniżej zamieszczamy kilka z wcześniaczych odcinków cyklu, a wszystkie znajdziecie na YouTube. Pod każdym filmem jest trasa zapisana w aplikacji Strava.

Akcji towarzyszą też konkursy, a pod koniec roku odbędą się spotkania z Janem Pietkiewiczem, najprawdopodobniej w Kielcach oraz Ostrowcu Świętokrzyskim.

 

 

 

 

REKLAMA
R-PRO - budowa domów - Świętokrzyskie - Mazowiecke

Milica jako osiedle idealne oraz zapomniany Bzin. Zapraszamy na kolejny spacer historyczny po Skarżysku

stara fontanna milica skarzysko
Skarżysko, osiedle Milica, dawna fontanna przy ul. Norwida; pocztówka fot. P. Krassowski – Biuro Wydawnicze Ruch; ze zbiorów Jerzego Stopy

Skarżyscy historycy zapraszają na kolejny spacer historyczny. Tym razem będziemy przemierzać Milicę oraz Bzin, czyli osiedle, które nominalnie już nie istnieje, ale jego przeszłość wyziera na każdym kroku.

Spacer historyczny już się odbył. Zobacz relację:

Z wizytą w schronie i nie tylko. Odbył się spacer historyczny po osiedlach Milica i Bzin w Skarżysku

 

Zapraszamy na kolejny spacer historyczny po Skarżysku – śladami kultowych lokali, gdzie bawiono się w sylwestra:

Śladami lokali, w których skarżyszczanie witali nowy rok. Zapraszamy na spacer historyczny

Po sobotniej debacie historycznej na 100-lecie Skarżyska-Kamiennej warto, a nawet trzeba będzie rozprostować kości i ruszyć w miasto. Okazją do tego będzie kolejny spacer historyczny, na który zapraszają historycy ze skarżyskiego oddziału Polskiego Towarzystwa Historycznego i Fundacji Wczoraj Dla Jutra.

Debata stulecia na stulecie. Naukowcy z czołowych ośrodków naukowych kraju będą mówić o historii Skarżyska

W pierwszym z serii spacerów uczestnicy przeszli śladami kolejarzy, którzy budowali fundamenty naszego miasta, oraz po osiedlu Dolna Kamienna, czyli tej części dzisiejszego Skarżyska, która najszybciej się rozwijała, dając powód do starań się o nadanie praw miejskich.

Odkrywanie historii, ciekawostek i tajemnic Miasta Kolejarzy. Spacer historyczny odbył się w Skarżysku

I tym razem spacer  przejdzie przez dwa skarżyskie osiedla – Milicę i Zachodnie. Oba kryją wiele ciekawostek, smaczków i tajemnic. Wspólnie z historykami będziemy je odkrywać. Będzie więc między innymi mowa o schronach zimnowojennej Milicy, a także o tym, jak ważny był Bzin dla rozwoju naszego miasta. Wspomnimy też Leopolda Staffa, który lubił tam przebywać, i gdzie spędził ostatnie chwile życia.

Zapraszamy na spacery historyczne po Skarżysku-Kamiennej w 2024 roku:

Chodźmy w miasto i odkrywajmy fascynującą historię Skarżyska! Historycy zapraszają miłośników historii na spacery historyczne

Spacer historyczny odbędzie się w niedzielę 5 listopada 2023 roku. Początek o godz. 11.30 przy Szkole Podstawowej nr 5 w Skarżysku.

Udział w spacerze jest bezpłatny.

Zapraszamy!

Zobacz, jak było kiedyś na spacerze historycznym po Milicy:

Konferencja o historii i spacer po historii. Tak rozpoczęło się 100-lecie nadania praw miejskich Skarżysku-Kamiennej

 

REKLAMA
R-PRO - budowa domów - Świętokrzyskie - Mazowiecke

Architektura drewniana Powiatu Skarżyskiego jest warta doceniania i zachowania. Nasi historycy przygotowują katalog

Nasze otoczenie obfituje w drewnianą architekturę o charakterze zabytkowym. W Powiecie Skarżyskim jest jej naprawdę dużo i historycy podjęli się skatalogowania jej. Zanim wydadzą ten katalog, zaprosili na konferencję.

Katalog „Przykłady przedwojennej architektury drewnianej w powiecie skarżyskim. Katalog” został już wydany. Można go bezpłatnie pobrać w formacie PDF tutaj:

https://www.fundacjawczorajdlajutra.pl?download=456&tmstv=1703765536

Gdziekolwiek nie pójdziemy, czy to w mieście, czy na wsi, na pewno natkniemy się na drewnianą architekturę pochodzącą z dawnych czasów. Wiele z takich obiektów ma już sporo ponad sto lat. Są to obiekty o różnym charakterze i różnym przeznaczeni, od małych punktów usługowych i sklepików, poprzez domy mieszkalne, a na największych, jakimi są obiekty sakralne, kończąc.

Powiat Skarżyski również obfituje w takie obiekty. Skarżysko-Kamienna, Bliżyn, Suchedniów, Łącza, Skarżysko Kościelne – wszystkie gminy mogą się pochwalić budynkami małymi i dużymi, które przedstawiają wartość zabytkową.

Skarżyscy historycy, Piotr Kardyś i Marcin Janakowski, podjęli się zadania skatalogowania najbardziej charakterystycznych z nich. Oczywiście, głównie tych, które jeszcze istnieją, ponieważ wiele interesujących obiektów już albo zburzono, albo ich wygląd zmienił się tak, że nie przypominają architektury drewnianej. Nie istnieje już choćby wiele budynków na terenie dawnego getta w Skarżysku czy drewniany budynek na rynku zwany „skarżyskimi sukiennicami”.

Tak historycy uzasadniają powód tego zadania:

Pozostałości dawnej architektury drewnianej o charakterze zabytkowym w granicach administracyjnych obecnego powiatu skarżyskiego wciąż pozostają niedocenioną wartością należącą do nas wszystkich. Jest tak co najmniej z kilku powodów. Przede wszystkim zachowane budownictwo drewniane o charakterze mieszkalnym zawiera w sobie niezwykły ładunek wiedzy w zakresie umiejętności wykorzystania miejscowych, ogólnodostępnych surowców, zarówno w kontekście ich pozyskiwania, jak i obróbki. Po drugie niesie ładunek emocjonalny związany z codzienną egzystencją ludzką w środowisku mieszkalnym, maksymalnie naturalnym i przyjaznym ze względu na wykorzystanie tego, co dała ludziom przyroda. Było to wszak najczęściej „gniazdo” rodzinne, wspólne schronienie, nierzadko kojarzone z różnymi praktykami magiczno-religijnymi towarzyszącymi jego budowie, użytkowaniu i jego mieszkańcom. Najczęściej pełniło funkcję swoistego centrum dawnego, rodzinnego mikroświata, bardzo często wielopokoleniowego, a zatem pełnego tradycji i pamięci. Było też przestrzenią spotkań z dalszymi krewnymi, a nawet obcymi. Po wtóre niezwykle istotne były i są nadal doznania estetyczne związane z obecnością architektury drewnianej domów mieszkalnych, zabudowań gospodarczych, kościołów, kaplic, kapliczek przydrożnych i śródleśnych.

W toku coraz bardziej dynamicznych zmian, także tych przestrzennych, częstokroć, niemal niezauważalnie, tracimy jedne z najcenniejszych świadectw naszej przeszłości – obiekty przypominające o codziennym życiu naszych antenatów. Ulegają one zupełnej degradacji, lub przeobrażeniom tak dalekim, iż zupełnie zatracają swój pierwotny charakter. Pozorna powszechność zabudowy drewnianej, z jaką spotykamy się w części miejscowości powiatu skarżyskiego, stanowi zaledwie niewielki fragment tego, co mogliśmy obserwować przed dwoma, trzema dekadami. W związku z tym jesteśmy przekonani o konieczności prowadzenia działań mających na celu upamiętnienie, opisanie i utrwalenie (choćby w postaci cyfrowej) obiektów, będących – wobec specyfiki oraz charakteru regionu – jednymi z najważniejszych świadectw historii. Naszej historii – mieszkańców powiatu skarżyskiego.

Okazją do podjęcia się zadania skatalogowania drewnianych obiektów na terenie Powiatu Skarżyskiego jest obchodzone w tym roku jego 25-lecie. Pierwsze efekty tych prac mogliśmy poznać podczas konferencji, która odbyła się 27 października 2023 roku w sali konferencyjnej Starostwa Powiatowego.

Do zebranych zwrócili się zarówno Marcin Janakowski, jak i Piotr Kardyś. Drugi z nich przedstawił uczestnikom przykłady zobrazowane rysunkami uczennicy I LO Małgorzaty Markowskiej.

Autorzy publikacji zaprosili do udziału innych historyków. Reprezentowali oni między innymi instytucje, które chronią zabytkowe drewniane obiekty, przenosząc je do muzeów.

Prelegentami byli:

  • Damian Kozłowski – asystent działu badań etnograficznych w Muzeum Wsi Kieleckiej w Tokarni
  • Kamil Szpunar – adiunkt działu architektury ludowej Muzeum Wsi Radomskiej w Radomiu
  • Włodzimierz Pedrycz – Kierownik Oddziału Terenowego Narodowego Instytut Dziedzictwa w Kielcach

Wszyscy z nich przekonywali, że te obiekty wciąż mają swoją duszę, wciąż mogą być atrakcyjne i mogą promować Powiat Skarżyski. Na pewno nie należy się ich wstydzić, bo to jest nasze dziedzictwo. To miejsca, w których mieszkali, i których używali, nasi przodkowie. Zamieszkiwanie i używanie takich obiektów może być wyróżnikiem, a nawet powodem do dumy, nawet gdy są one niepozorne jak poniższy sklepik na ulicy Podjazdowej.

Katalog, którego opracowanie jest już na ukończeniu, będzie przygotowany w dwóch formach – książkowej i online. Zawartych jest w nim ok. 200 obiektów, ale będzie miał on charakter otwarty, więc pozycji będzie w nim przybywać.

Zapraszamy na kolejną konferencję dotyczącą historii Skarżyska:

Debata stulecia na stulecie. Naukowcy z czołowych ośrodków naukowych kraju będą mówić o historii Skarżyska

 

 

REKLAMA
R-PRO - budowa domów - Świętokrzyskie - Mazowiecke

Freeganie są wśród nas! I opowiadali o sobie na spotkaniu w Strefie Lokalnej Aktywności Społecznej w Skarżysku

Freeganizm był tematem dyskusji, na jaką zaprosiła Fundacje Ludzie z Natury do założonej przez siebie Strefy Lokalnej Aktywności. W spotkaniu wzięły udział osoby, które prowadzą taki styl życia.

Skarżyska Fundacja Ludzie z Natury niedawno tworzyła miejsce w naszym mieście, gdzie będzie realizować swoje inicjatywy. To Strefa Lokalnej Aktywności, w skrócie Strefa LAS. Mieści się przy ulicy Rejowskiej.

Tu każdy jest mile widziany! Strefa Lokalnej Aktywności Społecznej w Skarżysku już zaprasza

W tym miejscu, które określane jest jako Międzypokoleniowe Miejsce Spotkań,  już odbywają się rozmaite wydarzenia,  w tym także właśnie spotkania w cyklu Dialogowy Klub Pod Chmurką.

Tematem ostatniego z nich był freeganizm. Słowo to wzbudza różne, często skrajne emocje i spotkanie w Strefie LAS było okazją do tego, aby poznać i wyrazić różne opinie na jego temat. Było też przede wszystkim okazją do bliższego poznania freeganizmu dzięki udziałowi w spotkaniu osób, które prowadzą taki styl życia.

Freeganizm, czyli dobre rzeczy ze śmietnika

Freeganizm potocznie kojarzy się z wyjmowaniem jedzenia ze śmietnika, najczęściej ze śmietników przy marketach, Tam bowiem najłatwiej znaleźć, i to duże, ilości jedzenia w dobrym stanie. Z tego właśnie powodu osoby freegańskie często określa się mianem kontenerowców.

Freeganie są też wśród nas, zarówno w Skarżysku-Kamiennej, jak też w Suchedniowie. I tak, zgadza się, wyjmują jedzenia ze śmietników. Najczęściej zaglądają do śmietników przy marketach. I tak, znajdują tam ogromne ilości, często wręcz niewyobrażalne, jedzenia, które, choć jeszcze w całkiem dobrym stanie, ostatecznie musiałoby być zutylizowane.

Najczęściej są to owoce i warzywa. Ogromne ilości, które przekroczyły datę przydatności do spożycia. Są jednak wciąż w stanie, który pozwala na to, żeby je zjeść. Dużo jest produktów w paczkach, gdzie tylko niektóre są zepsute, ale trzeba wyrzucić całe opakowanie. Tak jest na przykład z cytrusami w siatkach.

Freeganie prowadzą taki styl życia głównie nie dlatego, że ich nie stać na zakupy. Większość z nich może sobie pozwolić na to, żeby z siatką jedzenia odejść od marketowej kasy, a nie od śmietnika. Robią to, ponieważ nie potrafią się pogodzić się z tym, że tak dużo dobrych rzeczy po prostu się marnuje.

Sieci handlowe, jeśli można to tak ująć, nie „zachęcają” freegan do odwiedzania ich śmietników. Z różnych, często uzasadnionych powodów. W efekcie śmietniki marketów są ogradzanie i zamykane na klucz. Tu w sukurs freeganom idą jednak załogi sklepów w naszym otoczeniu, wśród których są ludzie, którym z freeganizmem jest bardzo po drodze.

Nasi lokalni freeganie mogą więc liczyć na to, że interesujące ich produkty zostaną pozostawione tak, aby mogły jednak znaleźć swoją drogę na stół, a potem do żołądka, zamiast na wysypisko.

Freeganizm to nie tylko jedzenie ze śmietnika

Nurkowanie w śmietniku za jedzeniem to jednak niecały obraz życia freegan. W szerszym pojęciu to też działania, które mają prowadzić do bardziej ekonomicznego wykorzystania zasobów naszej planety. W efekcie freeganie to osoby, które w szeroko rozumiany sposób ograniczają konsumpcję, oszczędzają jedzenie i inne dobra oraz dążą do ich optymalnego wykorzystania.

W kuchni przejawiać się to może wykorzystywaniem tych produktów, które u większości osób lądują w śmietniku. Jedna z osób uczestniczących w dyskusji dla przykładu wykorzystuje liście rzodkiewki do przyrządzania sałatek. Podobnie robi niewiele osób, prawda? Odpowiednia gospodarka odpadami to też przejaw freeganizmu. Na przykład kompostowanie odpadków naturalnego pochodzenia.

Do freeganizmu zalicza się też dzielenie się dobrami. Jeśli ktoś oddaje nieużywane ubrania do ponownego wykorzystania przez innych, czy choćby do pojemników PCK obsługiwanych przez skarżyską firmę Wtórpol, też jest freeganinem.

Również dzielnie się jedzeniem, którego mamy za dużo, poprzez społeczne lodówki, jest jak najbardziej freegańskie. Ktoś przecież dostanie je potem za „free”.

Ciuchy na wymianę i darmowe jedzenie w LAS-ie

Te dwa ostatnie aspekty freegańskiego stylu życia, czyli oddawanie ubrań i jedzenia, praktykuje się właśnie w miejscu dyskusji, czyli w Strefie Lokalnej Aktywności Fundacji Ludzie z Natury.

Jest tam lodówka społeczna, do której każdy może przynieść jedzenie, którym chce się podzielić z innymi. Może też przyjść każdy, kto go potrzebuje. Identycznie jest z ubraniami. W siedzibie Strefy LAS jest wieszak, na którym możemy zostawić zbędne nam ubrania, a jednocześnie wziąć takie, których potrzebujemy.

Dyskutować, ale nie przekonywać

Spotkanie i dyskusja na temat freeganizmu nie miały na celu przekonywać przeciwników czy niezdecydowanych, ani tym bardziej odwodzić nikogo od freegańskiego stylu życia.

Spotkania w ramach Dialogowego Klub Pod Chmurką mają przede wszystkim na celu prowadzenie rozmów, które poszerzają wiedzę i horyzonty, które pozwalają poznawać ludzi o innych poglądach i zrozumieć ich.

Tak mówią o tym przedstawiciele Fundacji Ludzie z Natury:

Podczas spotkania na temat freeganizmu dowiedzieliśmy się wiele ciekawych rzeczy, a to dzięki temu, że na naszą rozmowę przyszły osoby o różnych doświadczeniach. Pozwoliło to nam spojrzeć na sprawę zarówno oczami właściciela sklepu, pracowników sklepów jak i samych freegan.

I nie, nie wypracowaliśmy jednej słusznej opinii na ten temat. Bo w rozmowie dialogowej celem nie jest wypracowanie jakiegoś rozwiązania, słusznej i jedynej prawdy. Celem jest stworzenie atmosfery, dzięki której rozmówcy będą się czuli słuchani, w której będą mogli bezpiecznie wyrazić swoje opinie, nawet jeśli są one odmienne od tych głoszonych przez większość.

A teraz… dziki!

Tematem kolejnego spotkania Dialogowego Klubu Pod Chmurką będą dziki. Tak, mowa tu o zwierzętach, które coraz dobitniej zaznaczają swoją obecność w bliskim sąsiedztwie człowieka. Są już nie tylko mieszkańcami naszych lasów, ale również stałymi bywalcami na mieście.

To spotkanie odbędzie się we wtorek 28 listopada 2023 roku o godz. 18.00 przy ulicy Rejowskiej 78 (lokal po aptece).

Zapraszamy!

Rozmowa dialogowa w Dialogowym Klubie Pod Chmurką odbyła się w ramach projektu Strefa LAS, który jest sfinansowany ze środków Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego w ramach Rządowego Programu Fundusz Inicjatyw Obywatelskich NOWEFIO na lata 2021–2030.

 

REKLAMA
R-PRO - budowa domów - Świętokrzyskie - Mazowiecke

Bohaterowie powstania styczniowego oczami uczniów. Skarżyskie szkoły średnie wzięły udział w warsztatach

Śladami styczniowych powstańców – taki był tytuł cyklu warsztatów, do których zaproszono uczniów szkół średnich ze Skarżyska. Ich finałem była prezentacja bohaterów powstania styczniowego.

Śladami styczniowych powstańców to warsztaty, jakie dla skarżyskiej młodzieży zorganizowali nasi historycy. Uczniowi czterech skarżyskich szkół średnich wzięli udział w kilku wydarzeniach, podczas których przygotowywali się do finału, którym była prezentacja tego, co uczniowie przygotowali i czego się nauczyli, a który odbył się w bibliotece publicznej w Skarżysku w poniedziałek 30 października 2023 roku.

Ich głównym zadaniem było przygotować prezentację wybranych liderów powstańczego zrywu. Wybrani przez uczniów to:

  • Józef Hauke-Bosak – Zespół Szkół Transportowo-Mechatronicznych i II Liceum Ogólnokształcące
  • Jadwiga Prendowska – Zespół Szkół Samochodowo-Usługowych
  • Marian Langiewicz – I Liceum Ogólnokształcące

W ocenie jury najlepiej wypadli uczniowie I LO. Ich prezentacja, wzbogacona o stroje, rysunki i eksponaty historyczne, została oceniona najlepiej. Drużynę w składzie: Małgorzata Markowska, Helena Majcherska, Iga Barczyńska, Zuzanna Stępień, Jakub Sławiński i Filip Rudny przygotował Piotr Kardyś.

Drugie miejsce przypadło II LO. Dwa pozostałe miejsca ex aequo zajęły szkoły ZSSU i ZSTM. Zespół Szkół Technicznych nie wziął udziału w warsztatach.

Wszystkim uczestnikom pogratulował Marcin Janakowski, prezes Fundacji Wczoraj dla Jutra, która wraz ze skarżyskim oddziałem Polskiego Towarzystwa Historycznego, była organizatorem warsztatów.

Laureaci otrzymają nagrody podczas zbliżającej się konferencji historycznej z okazji 100-lecia Skarżyska-Kamiennej:

Debata stulecia na stulecie. Naukowcy z czołowych ośrodków naukowych kraju będą mówić o historii Skarżyska

Na całe wydarzenie złożyły się:

  • warsztaty autoprezentacji – prowadzący: Kamil Bernatek
  • sztuka mówienia – Marcin Janakowski
  • weryfikacja informacji historycznych – Piotr Kardyś
  • dzieje powstania styczniowego na Kielecczyźnie – prof. Wiesław Caban

Oto składy poszczególnych szkół:

Zespół Szkół Transportowo-Mechatronicznych: Tomasz Krzciuk, Gabriel Wawryszczuk, Kacper Walancik, Włodarczyk Wiktoria. Opiekun: Piotr Berliński.

Zespół Szkół Samochodowo-Usługowych: Wiktoria Szyszko, Kinga Jędrzejczyk, Samira Matraoui, Agata Florczyk, Aleksandra Szcześniak. Opiekun: Krzysztof Zemeła.

II Liceum Ogólnokształcące: Wiktoria Pydyn, Aleksandra Sadza, Oliwia Chołojczyk, Maria Kopycka, Piotr Werens. Opiekun: Beata Czajkowska.

I Liceum Ogólnokształcące: Małgorzata Markowska, Helena Majcherska, Iga Barczyńska, Zuzanna Stępień, Jakub Sławiński, Filip Rudny. Opiekun: Piotr Kardyś.

Zadanie zostało współfinansowane ze środków Urzędu Marszałkowskiego Województwa Świętokrzyskiego.

 

REKLAMA
R-PRO - budowa domów - Świętokrzyskie - Mazowiecke

Debata stulecia na stulecie. Naukowcy z czołowych ośrodków naukowych kraju będą mówić o historii Skarżyska

dawna fontanna skarzysko
Skarżysko, osiedle Milica, dawna fontanna przy ul. Norwida; pocztówka wg. fotografii barwnej A. Stelmacha – Biuro Wydawnicze Ruch; ze zbiorów Jerzego Stopy

Jubileusz 100-lecia otrzymania praw miejskich przez Skarżysko-Kamienną to idealna okazja, aby gruntowanie omówić naszą historię. Stanie się tak podczas wydarzenia „Jubileusz stulecia – otwarcie czy podsumowanie?”, które odbędzie się w naszym mieście. Będzie mowa nie tylko o tym, co było, ale też o tym, co może być.

Skarżysko-Kamienna obchodzi w 2023 roku rocznicę 100-lecia nadania praw miejskich. Ten piękny jubileusz to okazja do rozmaitych wydarzeń upamiętniających mijający wiek miejskości naszej małej ojczyzny.

Znani historycy o historii Skarżyska

Historia to dziedzina, do której przy okazji 100-lecia miasta nawiązuje się najczęściej. Tak też będzie i tym razem. Nad dziejami Skarżyska pochylą się historycy z kilku ośrodków naukowych w kraju. Sięgną jednak dużo dalej w przeszłość niż świętowane właśnie sto lat. Będą im towarzyszyć nasi lokalni historycy – ze skarżyskiego oddziału Polskiego Towarzystwa Historycznego oraz Fundacji Wczoraj dla Jutra.

Czas na debatę! Pierwszy raz w dziejach naszego miasta nad jego historią i przyszłością będą debatowali wybitni specjaliści – reprezentujący osiem różnych ośrodków naukowych z całej Polski – przedstawiciele lokalnego środowiska naukowego oraz mieszkańcy Skarżyska-Kamiennej. W tak znamienitym gronie będziemy dyskutować nad tym co już udało się osiągnąć – także w zakresie badawczym – co jeszcze przed nami, a także nad naszymi największymi atutami i możliwościami ich właściwej promocji.Marcin Janakowski, prezes Fundacji Wczoraj dla Jutra

Zdanie mieszkańców jest ważne!

Do udziału zapraszamy też wszystkich mieszkańców Skarżyska oraz zainteresowanych naszą lokalną historią. Organizatorzy przygotowali loterię z nagrodami dla uczestników, a najaktywniejsi z nich dostaną ekstra upominki. Będą wśród nich m.in. albumy Pocztówki Skarżyska-Kamiennej z kolekcji Marcina Medyńskiego.

Konferencja połączona z debatą „Jubileusz stulecia – otwarcie czy podsumowanie?” odbędzie się w sobotę 4 listopada 2023 roku w Miejskim Centrum Kultury w Skarżysku-Kamiennej przy ul. Słowackiego 25. Początek o godz. 10.30. Wstęp jest bezpłatny.

Na drugi dzień po debacie odbędzie się spacer historyczny:

Milica jako osiedle idealne i zapomniany Bzin. Zapraszamy na kolejny spacer historyczny po Skarżysku

Program wydarzenia „Jubileusz stulecia Skarżyska – otwarcie czy podsumowanie?”:

10.30–12.00 – Panel I: Od czasów rzymskich do wieków średnich.

Prowadzący: dr Piotr Kardyś

Goście:

  • Szymon Orzechowski (Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach)
  • Wojciech Iwańczak (Polska Akademia Umiejętności/ Towarzystwo Naukowe Warszawskie)
  • Agnieszka Teterycz-Puzio (Uniwersytet Pomorski w Słupsku)

12:00–13:00 – Panel II: Czasy nowożytne.

Prowadzący: Marcin Janakowski

Goście:

  • Jacek Pielas (Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach)
  • dr Andrzej Kwaśniewski (Katolicki Uniwersytet Lubelski)

13:00–14:00 – Przerwa kawowa + mały lunch i pierwsze konkursy.

14:00-15:00 – Panel III: Długi wiek dziewiętnasty.

Prowadzący: Marcin Medyński

Goście:

  • Wiesław Caban (Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach)
  • Marta Sikorska (Uniwersytet Łódzki)
  • dr inż. Bartosz Kozak (Instytut Historii Polska Akademia Nauk)

15:00-16:00 – Panel IV: Czasy najnowsze.

Prowadzący: prof. Grzegorz Miernik

Goście:

  • Wojciech Morawski (Szkoła Główna Handlowa)
  • dr hab. Sebastian Piątkowski (Instytut Pamięci Narodowej)

Zapraszamy!

REKLAMA
R-PRO - budowa domów - Świętokrzyskie - Mazowiecke

Boisko do streetballa, czyli koszykówki ulicznej, powstaje na skateparku w Skarżysku

Boisko przeznaczone stricte do koszykówki ulicznej, czyli streetballa, jest właśnie budowane przy skateparku w Skarżysku-Kamiennej. Będzie gotowe jeszcze w tym roku.

Otwarty w Skarżysku-Kamiennej w 2021 roku obiekt potocznie zwany skateparkiem, a obejmujący skatepark, pumptrack, ścianki wspinaczkowe i plac zabaw, wzbogaci się o jeszcze jeden element.

Będzie to boisko do streetballa, czyli koszykówki ulicznej. Będzie wyposażone w jeden kosz. Właśnie wykonano podbudowę i, jeśli nie przeszkodzi pogoda, to wkrótce zostanie położona poliuretanowa nawierzchnia. Całość powinna być gotowa najpóźniej w drugiej połowie grudnia.

Boisko do streetballa przy skateparku będzie jedynym w Skarżysku-Kamiennej takim boiskiem przeznaczonym stricte do tej odmiany koszykówki, najczęściej rozgrywanej w systemie 3×3.

Jak informują gospodarze obiektu, w planach jest dołożenie jeszcze innych elementów, aby cały obiekt, znany również jako Skarland Skatepark & Pumptrack, był jeszcze bardziej atrakcyjny dla użytkowników. Na razie jednak zamierzeń nie zdradzają, by nie zapeszać.

Wykonanie boiska do koszykówki ulicznej na naszym skateparku kosztuje 155 tysięcy złotych, a pieniądze pochodzą z programu Polski Ład.

REKLAMA
R-PRO - budowa domów - Świętokrzyskie - Mazowiecke

POSTAWISZ PRO KAWĘ?

Podoba Ci się to, co robimy na ProSkarżysko? Więc może postawisz nam kawę? Dziękujemy! :)

Postaw mi kawę na buycoffee.to

NAJNOWSZE

Pogoda i smog - Skarżysko-Kamienna

NAJPOPULARNIEJSZE